Μετά από αέναες συζητήσεις, κόντρες, τσακωμούς και αλληλοκατηγορίες για το προσφυγικό οι Ευρωπαίοι την περασμένη Τετάρτη στη Σύνοδο Κορυφής αποφάσισαν να δουν και λίγο πιο πέρα από τη μύτη τους. Δηλαδή να κοιτάξουν τη ρίζα του προβλήματος που δεν είναι άλλη από τον συριακό εμφύλιο εξ αιτίας του οποίου οι ροές προς τις χώρες της ΕΕ έχουν γιγαντωθεί.

Παρότι οι στην κοινή δήλωση της Συνόδου Κορυφής οι ηγέτες απηύθυναν αόριστα έκκληση να αναλάβει περαιτέρω δράση ο ΟΗΕ για να εξασφαλίσει την ειρήνη στην πολύπαθη αυτή χώρα, η γερμανίδα καγκελάριος ήταν αυτή που πήγε ένα βήμα πιο πέρα, εκπλήσσοντας τους παρατηρητές: Για πρώτη φορά, ηγέτης δυτικού κράτους αναγνώρισε πως ο πρόεδρος της χώρας Μπασάρ αλ Άσαντ δεν είναι μέρος του προβλήματος, αλλά της λύσης του καθώς οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους όχι μόνο εδραιώνουν την παρουσία τους στην περιοχή, αλλά έχουν υποσκελίσει ουσιαστικά τους αντάρτες (αν υπάρχουν πλέον υπολογίσιμες δυνάμεις στις τάξεις τους) στη μάχη κατά του καθεστώτος της Δαμασκού.

«Πρέπει να μιλήσουμε με πολλούς “παίχτες”. Ανάμεσά τους είναι και Άσαντ, όπως και άλλοι. Όχι μόνο τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, αλλά και τους περιφερειακούς εταίρους, το Ιράν και τις σουνιτικές χώρες όπως η Σαουδική Αραβία» επεσήμανε χαρακτηριστικά, σε μία σαφέστατη στροφή της τοποθέτησης της Γερμανίας – χώρα του ΝΑΤΟ και στρατιωτική σύμμαχος των ΗΠΑ- απέναντι στη συριακή κρίση.

Ο αντικαγκελάριος της χώρας και αρχηγός των σοσιαλδημοκρατών Σίγκμαρ Γκάμπριελ πήγε ορισμένα βήματα πιο πέρα, προτείνοντας μάλιστα να αρθούν οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας, λόγω της στάσης της στο συριακό, αποσυνδέοντας μάλιστα το θέμα και από το άλλο μεγάλο αγκάθι στις σχέσεις της Μόσχας με τη Δύση, το ουκρανικό ζήτημα.

Η μεταστροφή αυτή της Μέρκελ και των συμμάχων της στο Βερολίνο δεν έγινε δεκτή βεβαίως με χαρές και πανηγύρια από τις υπόλοιπες συμμαχικές χώρες που εμπλέκονται με πιο ενεργό τρόπο στη συριακή σύγκρουση.

Οι δηλώσεις του προέδρου της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ έρχονται σε πλήρη αντιδιαστολή: «Δεν μπορεί να υπάρξει καμία μετάβαση [στη Συρία], χωρίς την αποχώρησή του. Το μέλλον της Συρίας δεν μπορεί να περνάει από τα χέρια του Άσαντ» ήταν η δήλωσή του που δεν χωρά ιδιαίτερες παρερμηνείες. Σε αντίστοιχο ύφος ήταν και οι δηλώσεις των βρετανών με τον Ντέιβιντ Κάμερον μάλιστα να εξισώνει το καθεστώς της Δαμασκού με τους τζιχανστιστές του Ισλαμικού Κράτους.

Παρότι εκ πρώτης όψεως το μέτωπο των χωρών της Δύσης απέναντι στον Άσαντ φαίνεται αρραγές με ΗΠΑ – Γαλλία και Βρετανία να επιμένουν να βάζουν ως προαπαιτούμενο την αλλαγή ηγεσίας στη Συρία προκειμένου να προχωρήσουν οι ειρηνευτικές διαδικασίες, η μετατόπιση της Μέρκελ έρχεται να φέρει μία σημαντική ρωγμή.

Αλλά δεν είναι μόνο η Γερμανίδα καγκελάριος που άλλαξε την οπτική της απέναντι στη σύγκρουση. Το ίδιο έκανε και η Ρωσία, που προλειαίνει το έδαφος για μία ακόμη μεγαλύτερη στρατιωτική εμπλοκή στη χώρα: Αφενός επεκτείνει τις εγκαταστάσεις της στην αεροπορική βάση που διατηρεί στη Λαττάκεια, ενώ αναβαθμίζει την ναυτική της βάση στην πόλη Τατρτούς.

Η Μόσχα παράλληλα έστειλε δεκάδες αεροσκάφη τελευταίας γενιάς στο καθεστώς της Δαμασκού όπως επίσης μη επανδρωμένα αεροσκάφη και επιθετικά ελικόπτερα για αποστολές αναγνώρισης ενώ στέλνει και προσωπικό εδάφους και πληρώματα αεροσκαφών.

Βεβαίως όπως και η Γερμανία τρομαγμένη από το μέγεθος της έξαρσης των προσφυγικών ροών που έφερε η αναζωπύρωση του εμφυλίου και οι βαρβαρότητες των τζιχαντιστών αντιμετωπίζει με διαφορετικό μάτι, το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση της Ρωσίας.

Η Μόσχα αντιμετωπίζει αρκετούς πονοκεφάλους με τους δικούς της ριζοσπάστες ισλαμιστές στις περιοχές του Καυκάσου, και μία περαιτέρω εδραίωση του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία και το Ιράκ θα δημιουργούσε περισσότερα προβλήματα από το ωστικό κύμα που θα δημιουργούσε.

Πέραν αυτού θέλει να περιφρουρήσει τα εμπορικά της συμφέροντα στην περιοχή καθώς το καθεστώς της Δαμασκού είναι πιστός εταίρος της Ρωσικής κυβέρνησης εδώ και αρκετές δεκαετίες, με τη Μόσχα να έχει επενδύσεις αρκετών δισεκατομμυρίων δολαρίων σε συριακό έδαφος.

Όσο προχωράει ο καιρός και οι τζιχαντιστές συνεχίζουν να προελαύνουν στη Συρία, τόσο περισσότερο θα ανακαλύπτουν οι βασικοί «παίχτες» της σκακιέρας πως τα συμφέροντα τους επικαλύπτονται όλο και περισσότερο… Πρόκειται για έναν κοινό εχθρό, το Ισλαμικό Κράτος και αργά ή γρήγορα μία μορφή συνεργασίας της Δύσης με τη Ρωσία για την επίλυση αυτού του φλέγοντος ζητήματος θα έρθει…